افغانستان

در این بخش برنامه صد روز نخست، گرداننده امید فاروق در بارۀ اینکه در سه ماۀ اخیر هیچ مالیه دهندۀ برزگ و میانه به حکومت مالیه نپرداخت است، بحث و گفتگو کرده است.

مهمانان:

ذبیح جهانمل، خبرنگار طلوع نیوز

حمیدالله فاروقی، استاد دانشگاه

سمیع الله صمیم، عضو کمیسون اقتصاد ملی مجلس نمایندگان

قربان حقجو، کارشناس اقتصادی
عمر صمد، دیپلمات پیشین افغانستان در فرانسه و کانادا

برای تماشای کامل برنامه، به این‌جا سر بزنید:

{youtube}_QWw9PmNxZs{/youtube}

با گذشت بیش از دو هفته از آغاز به کار حکومت وحدت ملی، هنوز کابینه جدید معرفی نشده است.

برای تماشای کامل برنامه، به این‌جا سر بزنید:

{youtube}W2F5zUK75wk{/youtube}

تشکیل کابینه‌ی حکومت وحدت ملی، با توجه به وعده‌های دوران کارزارهای انتخاباتی و تقسیم قدرت میان دو رقیب انتخاباتی ظاهرأ به دشواری کار افزود است.

جان کری، وزیر خارجه امریکا می‌گوید که اشرف غنی احمدزی رییس جمهور و عبدالله عبدالله، رییس اجرایی باید یک کابینه‌یی را تشکیل دهند که اعضای آن بتوانند باهم کارکنند وبرنامه‌های حکومت را عملی سازند.

اما معیار گزینش افراد برای کابینۀ جدید چیست و کابینه جدید برچه مبنایی شکل خواهد گرفت؟

مهمان:

فیض الله، جلال استاد دانشگاه

مقام‌های محلی ولایت ننگرهار روز دوشنبه گفته‌اند که در نتیجۀ حملۀ انتحاری در ولسوالی غنی خیل این ولایت، یک زن جان باخت و هفت تن دیگر به شمول یک سرباز اردوی زخم برداشتند.

احمد ضیا عبدالزی سخنگوی مقام ولایت ننگرهار می‌گوید که این حملۀ انتحاری در ولسوالی غنی خیل هنگامی رخ داد که یک انتحارکننده پیش رسیدن به هدف مواد انفجاری همراهش را منفجرساخت.

وی در ادامه افزود: "هدف مهاجم یک موتر نیروهای اردوی ملی بود، اما به آنان آسیبی نرسیده است".

زخمیان این رویداد برای درمان به شفاخانه انتقال داده شده‌اند.

تاکنون هیچ گروهی به شمول طالبان مسئولیت این حمله را برعهده نگرفته است.

اخیرأ شورشیان حملات هراس افگنانه‌شان را در بخش‌های مختلف کشور افزایش داده‌اند و همواره نیروهای امنیتی افغان را آماج قرار می‌دهند.

این در حالی‌ است که هکر نست دوشنبه در نتیجۀ یک حملۀ انتحاری در شهر کابل، یک غیر نظامی کشته شده است و سه تن دیگر به شمول دو شهروند خارجی زخم برداشته‌اند.

مقام‌های امنیتی روز دوشنبه گفته‌اند که یک غیرنظامی در نتیجۀ حملۀ انتحاری در برابر "گرین ویلج" یک پایگاه مسکونی برای پیمانکاران ناتو در ساحۀ حوزه نهم شهر کابل کشته و سه تن دیگر به شمول دو شهروند خارجی زخم برداشتند.

مقام‌های امنیتی گفته‌اند که این حمله در ساحه‌ی قابل بای کابل هنگامی رخ داد که یک حمله کنندۀ انتحاری مواد همراهش را در برابر دو موتر که از گرین ویلج بیرون می‌شد منفجر ساخت.

شاهدان گفته‌اند که حمله کننده سوار بر یک موتر کرولا بوده است و مواد همراهش را در برابر موترهای خارجی ها منفجر کرد.

طالبان مسئولیت این حمله را برعهده گرفته‌اند.

در یک ماۀ اخیر، شورشیان حملات هراس افگنانه شان را برضد نیروهای امنیتی افغان پس از امضای پیمان امنیتی افغانستان با امریکا افزایش داده‌اند.

برای تماشای تصویری از این حادثه به این‌جا سر بزنید:

{youtube}1x6jaXyo6sM{/youtube}

فردا مهلت رئیس جمهور اشرف غنی به لوی سارنوالی برای بازرسی دوباره‌ی پرونده‌ی زندانیان زندان پلچرخی پایان می‌یابد.

رئیس جمهور اشرف غنی هفته‌ی گذشته در دیدار با زندانیان زندان پلچرخی به لوی سارنوالی دستور بازرسی دوباره‌ی تمامی پرونده‌های زندانیان پلچرخی را داد و از این نهاد خواست که نتیجه‌ی بررسی‌هایش را تا روز دوشنبه همین هفته به ریاست جمهوری بسپارد.

درهمین حال لوی سارنوالی می‌گوید که این نهاد پرونده‌های زندانیان پلچرخی را بازرسی کرده است و تا پایان امروز نتیجه‌ی بررسی‌هایش را به دفتر رئیس جمهور می‌فرستد.

رئیس جمهور روز دوشنبه هفته‌ی پیش در نخستین روزهای کاری‌اش در دیدار با زندانیان پلچرخی تا روز دوشنبه هفته روان به لوی سارنوالی مهلت داد که تمامی پرونده‌های زندانیان پلچرخی بازرسی و روی میزش گذاشته شود.

بصیر عزیزی سخنگوی دادستانی کل در این باره اظهارداشت: "رئیس جمهور به ما هدایت داده بود که از اجرات دادستانی به آنها معلومات داده شود که چه تعداد دوسیه‌ها در دادستانی در دست اقدام است، چه تعداد از دوسیه‌ها به فیصله‌ی نهایی رسیده‌اند و چه تعداد دوسیه‌ها فیصله‌ی ابتدایی و استیناف بالایشان صادر شده، دادستانی هم موفقانه توانست که پیش از اینکه وقت تعیین شده پوره شود، تمام گزارشات، اسناد و اوراقی که موجود است را ترتیب کند و امروز به دفتر رئیس جمهور بفرستد".

زندانیان به رئیس جمهور گفته‌اند که پرونده‌هایشان بررسی نمی‌شوند و در میانشان کسانی هستند که سال‌های سال است در بی‌سرنوشتی به سر برده‌اند.

رئیس جمهور اشرف غنی به زندانیان وعده سپرد که عدالت را تأمین خواهد کرد.

درهمین حال شماری از سناتوران از تلاش‌های رئیس جمهور برای تأمین عدالت اجتماعی و مبارزه با فساد اداری استقبال می‌کنند.

امین احمدی یکی از اعضای مجلس سنا در این باره گفت: "من این تلاش‌های رئیس جمهور را بسیار مفید و اثرگذار می‌دانم".

رئیس جمهور اشرف غنی در دوره‌ی پیکارهای انتخاباتی‌اش گفته است که به بی‌عدالتی‌ها، فساد اداری، زورگویی‌ها و شایدهم ناامنی‌ها در کشور پایان خواهد داد.

افغانستان سالانه ۴۵ میلیون دالر به عنوان حق ترانزیت از پروژهی برق "کاسا یکهزار" درآمد خواهد داشت .

{youtube}bm5BvyrXQEc{/youtube}

بربنیاد توافقی که میان افغانستان و پاکستان شده است، افغانستان از هر کیلو وات برق صادراتی تاجیکستان وقرقیزستان به پاکستان که از راه افغانستان میگذرد، یک دالر و بیست وپنج سنت حق ترانزیت به دست خواهد آورد.

افغانستان سالانه ۴۵ میلیون دالر به عنوان حق ترانزیت از پروژهی برق "کاسا یکهزار" درآمد خواهد داشت .

بربنیاد توافقی که میان افغانستان و پاکستان شده است، افغانستان از هر کیلو وات برق صادراتی تاجیکستان وقرقیزستان به پاکستان که از راه افغانستان میگذرد، یک دالر و بیست وپنج سنت حق ترانزیت به دست خواهد آورد.

شرکت برشنا می‌گوید که با توافق روی حق ترانزیت برق کارعملی این پروژه به زودی هم زمان در تاجیکستان، قرقیزستان، افغانستان و پاکستان آغاز خواهد شد.

حالا با توافق روی نرخ ترانزیت یک هزار میگاوات برقی که قرار است از قرقیزستان و تاجیکستان و از مسیر افغانستان به پاکستان صادر ‌شود، پروژه‌ی کاسا یک‌هزار به یک قدمی عملی شدن نزدیک شده است.

باعملی شدن این پروژه بیش از یک‌هزار کیلومتر لین با ظرفیت یک هزار و ۳۰۰ میگاوات در چهار کشور کشیده می‌شود که در حدود ۵۷۰ کیلومتر آن از ولایتهای کندز، بغلان، پنجشیر، پروان، کابل و ننگرهار می‌گذرد و به پیشاور پاکستان می‌رسد.

افغانستان در کنار اینکه ۳۰۰ میگاوات برق ارزان از این پروژه به دست میآورد سالانه بیش از ۴۵ میلیون دالر حق ترانزیت نیز از انتقال برق به دست خواهد آورد.

میرویس عالمی رئیس تجارتی شرکت برشنا در این باره میگوید: "این پروژه هم از نظر سیاسی و هم از نظر اقتصادی برای افغانستان مهم است و با تمدید لین برق ما حتی می‌توانیم در آینده، برق تولید شده خود را از همین لین به پاکستان بفروشیم.

از سوی دیگر وزارت امور خارجه‌ی امریکا با پخش خبرنامه‌ای می‌گوید که توافق روی حق ترانزیت برق در این پروژه یک گام مهم برای عملی شدن پروژه‌ی کاسا یک‌هزار است .

جن ساکی سخنگوی وزارت امورخارجه امریکا در این باره اظهارداشت: "این گامی مهم در روابط دوگانه میان افغانستان و پاکستان است و یکی از نخستین دست‌آوردهای سیاست‌های خارجی حکومت وحدت ملی به رهبری اشرف غنی رئیس جمهور و عبدالله است."

باتوجه به اینکه کشورهای قرقیزستان و تاجیکستان تنها پنج ماه در سال از طریق پروژه کاسا یک‌هزار به پاکستان برق می‌فروشند، افغانستان در نظر دارد در هفت ماه باقی مانده با خرید ۵۰۰ میگاوات برق از ترکمنستان و ازبکستان این برق را به پاکستان صادر کند و درآمدهای ترانزیت برق را بیشتر کند.

درهمین حال اتاقهای تجارت و صنایع عملی شدن این پروژه را در افزایش روابط اقتصادی چهار کشور مهم میداند.

آذرخش حافظی رئیس روابط جهانی اتاقهای تجارت و صنایع در این باره گفت: "با کشیده شدن این لین گذشته از اینکه ما سالانه درآمد لازم از ترانزیت را به دست می‌آوریم، ده‌ها نفر در این پروژه به کار انداخته می‌شود و برای تأمین امینت آن یک نیروی امنیتی دایمی نیاز است که در افغانستان استخدام خواهد شد.

هزینه‌ی عملی شدن پروژه‌ی کاسا یک‌هزار بیش از یک میلیارد دالر برآورد شده است که توسط بانک جهانی، اداره‌ی توسعه‌ای ایالات متحده امریکا و بانک توسعه آسیایی تمویل می‌شود که از این میان سهم افغانستان ۳۰۰ میلیون دالراست که از محل کمکهای بانک جهانی پرداخت خواهد شد و افغانستان این پول را از حق ترانزیت تا پانزده سال جبران خواهد کرد.

ادامه‌ی حمله‌های موشکی و توپخانه‌ای پاکستان بر ولایت کنر خشم اعضای مجلس سنا را برانگیخته است و سناتوران خواهان جلوگیری بی‌درنگ از حمله‌های موشکی و توپخانه‌ای پاکستان بر ولایت کنر هستند.

اعضای مجلس سنا در این باره می‌گویند که پس از امضای پیمان امنیتی با ایالات متحده امریکا اکنون این کشور باید از تجاوز بر خاک افغانستان دفاع کند و یکجا با حکومت افغانستان جلوی موشک پراگنی‌های نظامیان پاکستانی بر ولایت کنر را بگیرد.

سناتوران هم از اعضای مجلس نماینده‌گان پس نماندند و امروز در حالی که بیشتر صندلی‌های این مجلس خالی بود از ادامه‌ی موشک پراگنی‌ و حمله‌های توپخانه‌ای نظامیان پاکستانی بر ولایت کنر خشمگین هستند.

این سناتوران می‌گویند که انتظار داشتند با امضای پیمان امنیتی میان کابل- واشنگتن؛ دیگر نباید گواه این حمله‌ها باشیم.

روشن ساختن سیاست خارجی حکومت در برابر کشورهای منطقه به ویژه پاکستان یکی دیگر از خواست‌های سناتوران از حکومت وحدت ملی است.

حاجی امان‌الله عظیمی سناتور افغان در این باره اظهارداشت: "این از توان حکومت بیرون است که ما به مردم کنر بگوییم که به دیگر ولایت‌ها بروند ما تا قیامت نمی‌توانیم این حمله‌های بی‌شرمانه پاکستان را تحمل کنیم".

وی در ادامه گفت: "هیئت اداری سنا زمینه‌ی این را برابر کند تا ما با رئیس جمهور دیدار کنیم و به ایشان این را بگوییم".

فریده کوچی دیگر سناتور خاطرنشان کرد: "پیمان امنیتی را امضا کردند که صلح بیاید و گفتند که کلید صلح در دست امریکا و پاکستان است؛ پس چرا به کنر حمله می‌شود".

در پیمان امنیتی با ایالات متحده امریکا آمده است که اگر کشوری به افغانستان حمله کند و یا به خاک این کشور تجاوز نماید؛ نخست این کشور در برابر کشور متجاوز اقدام خواهد کرد و اگر خود در دفاع از افغانستان به میدان نیاید در هماهنگی با حکومت افغانستان راه جلوگیری و دفع تجاوز بر افغانستان را جستجو خواهد کرد.

اما از زمان عملی سازی این پیمان یک ونیم ماه دیگر باقی مانده است و باید دید که با آغاز عملی شدن این پیمان ایالات متحده از تجاوز بیرونی و موشک پراگنی‌ها برخاک این کشور دفاع خواهد کرد.

علی اکبر جمشیدی دیگر سناتور افغان در ادامه گفت: "امریکا مطابق پیمان امنیتی که با حکومت افغانستان امضا کرده باید در کنار مردم افغانستان بایستد وهرگونه تجاوز که از بیرون افغانستان برخاک کشور شود باید از نیروهای امنیتی افغان و از موضع حکومت افغانستان حمایت کند".

از آغاز امسال تاکنون ۶ هزار و ۸۲۸ موشک بر ولایت کنر پرتاب شده است که در نتیجه‌ی آن ۱۶ تن به شمول زنان و کودکان کشته شده‌اند.

همچنین در این حملات ۸۷ تن زخم برداشتند و ۴۹۲ رأس مواشی تلف شدند؛ حدود ۵۴۴ خانواده بیجا شده‌اند و ۴۰ جریب زمین زراعتی نیز تخریب شده‌ است.
سناتوران از ناامنی در گذرگاه کابل- قندهار نیز انتقاد می‌گیرند و خواهان تأمین امنیت در این بزرگراه هستند.p>

سرانجام بعد از حدود چهار ماه درگیری ولسوالی سنگین دیگر در حال سقوط به دست هراس افگنان نیست.

نیروهای بومی کشور پس از چهار ماه توانستند که ادارۀ نسبی این ولسوالی را به دست گیرند و هراس افگنانی را که به کمک نظامیان پاکستانی بر این ولسوالی حمله ور شده بودند را عقب بزنند.

نیروهای بومی حالا در تلاش و برنامه‌ریزی هستند تا بتوانند، تهدید هراس‌افگنی را در این ولایت ریشه‌کن کنند.

جنرال ظاهر عظیمی سخنگوی وزارت دفاع ملی روز یکشنبه در گفت‌وگو با طلوع نیوز گفت: "هرچند ولسوالی سنگین حالت‌های بسیار دشواری را سپری کرد، اما اکنون تهدیدات بر این ولسوالی کاملاً رفع شده و جنگ به پایان رسیده است".

وی ادامه داد: "نیروهای ما در تلاش برای راه‌اندازی عملیات‌ پاکسازی هستند تا امنیت دراز مدت در این ولسوالی تأمین شود."

این مقام وزارت دفاع ملی نقش پشتیبانی هوایی نیروهای خارجی را در عقب زدن جنگجویان هراس افگن در این ولسوالی با اهمیت می‌داند.
"
پیش از این نبود پشتیبانی هوایی یکی از علت‌های به درازا کشیده شدن جنگ در ولسوالی سنگین گفته می‌شد که علت آن ممانعت حامد کرزی رئیس جمهور پیشین برای انجام حمله‌های هوایی نیروهای خارجی بود، اما اکنون پس از انتقال سیاسی قدرت به رئیس جمهور اشرف غنی خارجی‌ها بیشتر همکار و آماده‌ی کمک شده‌اند.

عظیمی در ادامه خاطرنشان کرد: "در واقع پس از انتقال قدرت و امضای توافقنامۀ امنیتی روحیۀ همکاری میان نیروهای خارجی در تمامی بخش‌ها به ویژه در بخش پشتیبانی هوایی از نیروهای امنیتی افغانستان بیشتر شده است."

صدیق صدیقی سخنگوی وزارت امور داخله نیز هم نظر با آقای عظیمی است و از همکاری‌های بیشتر نیروهای خارجی پس از انتقال سیاسی قدرت سخن می‌زند و به این کار خوشبین است.

وی در این باره اظهارداشت: "در این شکی نیست که در جایی که نیاز به سرکوب مخالفان بوده ما از نیروهای خارجی کمک خواستیم و آنان نیز از خود انعطاف پذیری نشان داده‌اند و پاسخ مناسب و سرعت عمل خوبی داشته‌اند".

سنگین یکی از ولسوالی‌های آسیب پذیر ولایت هلمند است؛ وجود تهدیدهای امنیتی در این ولسوالی به معنای ناامن شدن پنج ولسوالی دیگر در شمال هلمند است و از سوی دیگر ولسوالی سنگین بزرگترین راه قاچاق موادمخدر و یکی از بزرگترین منابع تمویل هراس‌افگنان به شمار می‌رود.

با این همه هنوز روشن نیست که یک راه حل دایمی برای تأمین امنیت این ولسوالی پیشنهاد خواهد شد یا خیر؟

نامزدان انتخابات شورای ولایتی معتقدند که کمیسیون‌های انتخاباتی مسئول تمام نابسامانی‌ها و چالش‌های موجود در کشور هستند و خاموشی در برابر کارکرد آنها خیانت است.

شماری از باشنده‌گان پایتخت نیز می‌گویند که اگر حکومت اراده‌ای برای آوردن اصلاحات و مبارزه با فساد دارد باید اصلاحات را از کمیسیون‌های انتخاباتی آغاز کند.

این نامزدان می‌گویند که کمیسیون‌های انتخاباتی حتی توان اعلام نتایج انتخابات شوراهای ولایتی را ندارند و این کار برای روز نامعلومی معطل مانده است.

چادری که بیش از چهارماه است، کنار پارک زرنگار کابل در اعتراض به تقلب‌ها و نارسایی‌ها در انتخابات شوراهای ولایتی از سوی نامزدان معترض برپا شده است اکنون با تابش آفتاب فرسوده شده و هنوز از سرنوشت انتخابات شوراهای ولایتی خبری نیست.

نامزدان شورای ولایتی ناتوانی و موجودیت فساد و معامله‌گری را در کمیسیون‌های انتخاباتی علت سردرگمی و تأخیردراعلام نتایج نهایی انتخابات شوراهای ولایتی می‌دانند و از رئیس جمهور می‌خواهند که در برابر این نارسایی‌ها خاموش نمانند.

نعقیب‌الله هاشمی نامزد شورای ولایتی در این باره گفت: "ما از رئیس می‌خواهیم بر کمیسیون‌ها فشار بیاورد و نتایج را اعلام کند تا مردم از این سردرگمی نجات پیدا کنند."

نجبیب‌الله الکوزی دیگر نامزد شورای ولایتی نیز خاطرنشان: "اگر مقام‌های حکومت وحدت ملی برای روشن شدن سرنوشت انتخابات شورای های ولایتی دست بکار نشوند و خاموشی اختیار کنند این کار خیانت در حق مردم است."

با این حال شماری از سناتوران برمحاکمه‌ی اعضای کمیسیون‌های انتخاباتی تأکید می‌کنند.

خالق داد بلاغی یکی از اعضای مجلس سنا در این باره افزود: "کمیسیون‌های انتخاباتی شش ماه مردم را سرگردان کردند و باید در این باره پاسخ بگویند."

هدایت‌الله رهایی دیگر سناتور افغان در این باره گفت: "اعضای هر دو کمیسیون باید به دادگاه کشیده شود."

کمیسیون مستقل انتخابات بارها گفته است که مردم درباره‌ی کارکردهای این کمیسیون قضاوت خواهد کرد، اما شهروندان کشور که به علت به درازاکشیدن شدن انتخابات زیان‌های زیادی دیده‌اند؛ اینگونه قضاوت می‌کنند.

سید جعفر باشنده‌ی کابل در این باره می‌گوید که قضاوت ما این است که اعضای هر دو کمیسیون باید محاکمه شوند.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: "افزایش ناامنی‌، بیکاری، ناداری و بیچارگی همه از دست همین کمیسیون‌ها است ما از گریبان آنها می‌گیریم نمی‌گذاریم که آنها بازهم در موترهای لوکس نشسته و از پول ملت عیش ونوش کنند".

کمیسیون مستقل انتخابات که درباره‌ی فیصله‌های کمیسیون رسیده‌گی به شکایت‌های انتخاباتی اعتراض کرده بود و قرار بود این فیصله‌ها امروز پس از بررسی برای آخرین بار به کمیسیون مستقل انتخابات فرستاده شود.

اما کمیسیون رسیده‌گی به شکایت‌های انتخاباتی تاکنون این فیصله‌ها را به کمیسیون مستقل انتخابات نفرستاده است.